Program szkolenia:Zjazd I - Podstawy umiejętności psychologicznej diagnozy klinicznej1. Psychologia zaburzeń psychicznych.
2. Psychopatologia emocji.
3. Psychopatologia osobowości
4. Specyfika diagnostyki psychologicznej w różnych działach praktyki klinicznej:
a) diagnostyka zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania człowieka dorosłego,
b) diagnostyka zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania dzieci i młodzieży,
c) diagnostyka neuropsychologiczna,
d) diagnostyka psychologiczna u chorych somatycznie,
e) diagnostyka psychologiczna u osób uzależnionych.
5. Planowanie i przeprowadzanie psychologicznej diagnozy klinicznej. Raport diagnostyczny.
6. Kryteria normy i patologii w diagnostyce psychologicznej, modele psychologicznej diagnozy klinicznej (nozologiczny, funkcjonalny, interakcyjny):
a) czynniki wpływające na przebieg i wynik diagnozy klinicznej
b) znaczenie swobodnych i standaryzowanych metod diagnozy
c) przebieg procesu diagnostycznego: konceptualizacja problemu, stawianie hipotez diagnostycznych, weryfikacja hipotez diagnostycznych, komunikowanie wyniku diagnozy
d) etyczne aspekty psychologicznej diagnostyki klinicznej.
7. Podstawy psychometrii.
8. Niestandaryzowane metody diagnozy klinicznej - wywiad i obserwacja:
a) zakres treściowy wywiadu klinicznego; dostosowanie treści wywiadu do problemu pacjenta
b) wywiad swobodny i wywiad ustrukturalizowany
c) techniki prowadzenia wywiadu klinicznego (techniki zadawania pytań, aktywne słuchanie i okazywanie akceptacji, parafrazowanie i klaryfikowanie, wykorzystywanie ciszy, wychwytywanie problemu, interpretacja, konfrontowanie),
d) dynamika relacyjna podczas wywiadu klinicznego
e) formułowanie i weryfikowanie hipotez diagnostycznych w trakcie wywiadu klinicznego
f) źródła danych w obserwacji psychologicznej, ich znaczenie i interpretacja
g) skale obserwacyjne
h) analiza wiarygodności danych pochodzących z wywiadu i obserwacji
9. Metody standaryzowane w diagnozie klinicznej:
a) Wymogi psychometryczne i praktyczne stawiane testom psychologicznym stosowanym w praktyce klinicznej
b) Wyniki ilościowe i interpretacja ilościowa a interpretacja kliniczna
c) Testy przesiewowe i testy do pogłębionej diagnostyki klinicznej
d) Ocena wiarygodności danych pochodzących z badania testowego
e) Najważniejsze testy psychologiczne stosowane w praktyce klinicznej i ich specyfika (skale inteligencji, testy pamięci, kwestionariusze osobowości normatywnej, kwestionariusze osobowości patologicznej, kwestionariusze wybranych aspektów osobowości, metody projekcyjne, inwentarze objawów).
f) Ocena wartości psychometrycznej i klinicznej narzędzi testowych.
10. Wybór narzędzi testowych w procesie diagnostycznym.
Zjazd II- Diagnoza psychologiczna funkcji poznawczych1. Podstawy diagnozy psychologicznej.
2. Prowadzenie procesu diagnostycznego.
3. Metody diagnostyczne stosowane w psychopatologii – diagnoza funkcji poznawczych.
4. Problematyka pomiaru inteligencji u człowieka – wprowadzenie.
5. Skala Inteligencji Wechslera dla Dorosłych (WAIS-R) - technika badania, obliczanie wyników i interpretacja.
6.Zaburzenia osobowości wg Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10):
osobowość paranoiczna, schizoidalna, dyssocjalna, chwiejna emocjonalnie, histrioniczna, anankastyczna, lękliwa i zależna.
7. Kliniczna diagnoza psychologiczna i jej rodzaje (nozologiczna, funkcjonalna i interakcyjna; relacja do diagnozy medycznej).
8. Objaw psychopatologiczny – jego znaczenie, diagnoza z perspektywy poziomu dysfunkcji struktury osobowości.
9. Specyfika i rozpoznawanie funkcji objawu u osób z różnymi typami zaburzeń osobowości np. borderline, symbiotycznej, narcystycznej, unikającej, chorych z zaburzeniami odżywiania.
10. Teoria zaburzeń osobowości. Profile poznawcze zaburzeń osobowości. Neuronalne mechanizmy nieprzystosowawczych schematów i trybów w zaburzeniach osobowości.
11. Diagnoza zaburzeń osobowości. Praca warsztatowa. Diagnoza i terapia poznawcza w następujących zaburzeniach osobowości:
a) zależne zaburzenie osobowości,
b) depresyjne zaburzenie osobowości,
c) obsesyjno-kompulsyjne zaburzenie osobowości,
d) unikowe zaburzenie osobowości,
e) narcystyczne zaburzenie osobowości,
f) histrioniczne zaburzenie osobowości,
g) antyspołeczne zaburzenie osobowości,
h) bierno-agresywne zaburzenie osobwości,
i) paranoiczne, schizoidalne i schizotypowe zaburzenie osobowości,
j) zaburzenie osobowości borderline.
12. Analiza studium przypadków pacjentów z zaburzeniami osobowości.
13. Charakterystyka ICD 10, DSM V.
14. Różnice między SCID-II a SCID-5-PD.
15.Zastosowanie Ustrukturalizowanego Wywiadu Klinicznego do Badania Zaburzeń Osobowości według DSM-5 SCID-5-PD. 16. Charakterystyka Ustrukturalizowanego Wywiadu Klinicznego do Badania Zaburzeń Osobowości według DSM-5 SCID-5-PD.
Zjazd III- Diagnoza psychologiczna zaburzeń u dzieci i młodzieży.
Skala Inteligencji i Rozwoju dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym (IDS-P) oraz w wieku 5 -10 lat
1. Charakterystyka metody - Skala Inteligencji i Rozwoju dla Dzieci w Wieku Przedszkolnym oraz w wieku 5-10 lat
2. IDS - właściwości psychometryczne testu.
3. Procedura badania IDS: reguły ogólne oraz procedura badania poszczególnymi testami.
4. Ocena odpowiedzi w wybranych testach IDS.
5. Zasady obliczania wyników i ich interpretacji.
6. Analiza studium przypadków dzieci i analiza ich wyników w poszczególnych sferach rozwoju dziecka.
Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu przy pomocy kwestionariuszy ASRS
1. Podstawy teoretyczne Testu ASRS - Ogólny opis zaburzeń ze spektrum autyzmu - Kryteria Diagnostyczne DSM
2. Narzędzia wykorzystywane w badaniach przesiewowych i rozpoznawaniu ryzyka ASD
3. Zastosowanie testu ASRS.
4. Konstrukcja ASRS - charakterystyka pozycji testowych, - zasady procesu badania
5. ASRS- Własności psychometryczne: rzetelność, trafność, normy.
6. Proces badania - przygotowanie do badania - procedura badania - obliczenie wyników surowych i przeliczonych - korzystanie z norm i interpretacja psychometryczna wyniku - interpretacja psychologiczna uzyskanego wyniku. Praca warsztatowa.
Ocena symptomów depresji u dzieci i młodzieży za pomocą kwestionariuszy CDI 2
1. Zastosowanie zestawu CDI 2
2. Charakterystyka CDI 2
3. Własności psychometryczne CDI 2: trafność, rzetelność, normy.
4. Przeprowadzanie badania
5. Obliczenie wyników, korzystanie z norm i interpretacja uzyskanego wyniku. Praca warsztatowa.
Ocena symptomów lęku u dzieci i młodzieży za pomocą Inwentarza Stanu i Cechy Lęku dla Dzieci STAIC.
1. Zastosowanie zestawu i charakterystyka testu
2. Własności psychometryczne
3. Przeprowadzanie badania i obliczenie wyników.
CONNERS Zestaw Kwestionariuszy do Diagnozy ADHD
1. Charakterystyka i zastosowanie testu Conners 3
2. Własności psychometryczne Conners 3: trafność, rzetelność, normy
3. Obliczenie wyników, korzystanie z norm i interpretacja uzyskanego wyniku. Praca warsztatowa.
Zjazd IV- Diagnoza psychologiczna zaburzeń rodziny . Diagnoza psychologiczna uzależnienia.
1. Diagnoza specyficznych trudności rodzinnych: Przemoc wobec dzieci i wykorzystanie seksualne dzieci w rodzinie
2. Diagnoza specyficznych trudności rodzinnych: Smutek w rodzinie - rola żałoby i depresji.
3. Diagnoza specyficznych trudności rodzinnych: Problem alkoholowy w rodzinie.
4. Diagnoza specyficznych trudności rodzinnych: Konflikty między małżonkami, nastawienia lękowe rodziców.
5. Zastosowanie metod diagnozy psychologicznej: KKM - Kwestionariusz Komunikacji Małżeńskiej M. Plopa.
6. Zastosowanie metod diagnozy psychologicznej: KPR-Roc - Kwestionariusz Retrospektywnej
7. Oceny Postawa Rodziców M. Plopa. Zastosowanie metod diagnozy psychologicznej: - KRR - Kwestionariusz Relacji Rodzinnych, - KSP – Kwestionariusz Stylów Przywiązaniowych, - SOR - Skale Oceny Rodziny, - SPR - Skala Postaw Rodzicielskich.
9. Praca warsztatowa. Superwizja przypadków.
Zjazd V- Diagnoza neuropsychologiczna dzieci, młodzieży i osób dorosłych.
1. Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej dziecka.
2. Diagnoza neuropsychologiczna dzieci i młodzieży.
3. Badanie inteligencji dzieci i młodzieży a ocena neuropsychologiczna.
4. Symptomy zaburzonego neurorozwoju i podstawowe funkcje będące przedmiotem oceny neuropsychologicznej.
5. Przejawy zaburzeń i badanie procesów poznawczych: funkcji ruchowych, percepcyjnych, językowych, grafomotorycznych, uwagi i pamięci.
6. Metody diagnozy - prezentacja materiału testowego, procedura przeprowadzenia badania, obliczanie wyników, problemy diagnozy:
a) Test Figury Złożonej Reya,
b) Test Pamięci Wzrokowej Bentona,
c) Test 15 Słów Reya.
7. Przejawy zaburzeń i badanie funkcji wykonawczych- pamięci operacyjnej, planowania, kontrolowania, elastyczności, generowania i hamowania reakcji.
8. Metody badania funkcji wykonawczych- prezentacja materiału testowego, procedura przeprowadzenia badania, obliczanie wyników, problemy diagnozy:
a) Test Matryc Ravena,
b) Test Sortowania Kart z Wisconsin,
c) Test Fluencji Figuralnej Ruffa,
d) Test Łączenia Punktów.
9. Analiza studium przypadku.
10. Diagnoza neuropsychologiczna osób dorosłych.
11. Potęga wywiadu klinicznego - jakie informacje są istotne dla diagnozy.
12.Badanie neuropsychologiczne:
a) badanie funkcji wykonawczych na przykładzie CCT (Kolorowy Test Połączeń) i RFFT (Test Płynności Figuralnej Ruffa),
b) badanie funkcji wzrokowych z wykorzystaniem Testu Bentona, RFFT i CTT,
c) badanie pamięci słuchowo-słownej, uczenia, zapamiętywania, przypominania przy użyciu CVLT (Kalifornijski Test Uczenia się Językowego),
d) badanie podstawowych funkcji poznawczych za pomocą MMSE.
13. Warsztat praktyczny w badaniach neuropsychologicznych - ćwiczenia w ocenie i interpretacji wyników uzyskanych w wybranych metodach.
Zjazd VI- Diagnoza psychologiczna zaburzeń osobowości. 1. Zaburzenia osobowości wg Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10: osobowość paranoiczna, schizoidalna, dyssocjalna, chwiejna emocjonalnie, histrioniczna, anankastyczna, lękliwa i zależna.
2 . Kliniczna diagnoza psychologiczna i jej rodzaje (nozologiczna, funkcjonalna i interakcyjna; relacja do diagnozy medycznej).
3. Objaw psychopatologiczny – jego znaczenie, diagnoza z perspektywy poziomu dysfunkcji struktury osobowości.
4. Specyfika i rozpoznawanie funkcji objawu u osób z różnymi typami zaburzeń osobowości np. borderline, symbiotycznej, narcystycznej, unikającej, chorych z zaburzeniami odżywiania.
5. Teoria zaburzeń osobowości. Profile poznawcze zaburzeń osobowości. Neuronalne mechanizmy nieprzystosowawczych schematów i trybów w zaburzeniach osobowości.
6. Diagnoza zaburzeń osobowości. Praca warsztatowa. Diagnoza i terapia poznawcza w następujących zaburzeniach osobowości:
a) zależne zaburzenie osobowości,
b) depresyjne zaburzenie osobowości
c) obsesyjno-kompulsyjne zaburzenie osobowości,
d) unikowe zaburzenie osobowości,
e) narcystyczne zaburzenie osobowości,
f) histrioniczne zaburzenie osobowości,
g) antyspołeczne zaburzenie osobowości,
h) bierno-agresywne zaburzenie osobwości,
i) paranoiczne, schizoidalne i schizotypowe zaburzenie osobowości,
j) zaburzenie osobowości borderline.
7. Analiza studium przypadków pacjentów z zaburzeniami osobowości.
8. Charakterystyka ICD 10, DSM V.
9. Różnice między SCID-II a SCID-5-PD.
10.Zastosowanie Ustrukturalizowanego Wywiadu Klinicznego do Badania Zaburzeń Osobowości według DSM-5 SCID-5-PD.
11. Charakterystyka Ustrukturalizowanego Wywiadu Klinicznego do Badania Zaburzeń Osobowości według DSM-5 SCID-5-PD.
Zjazd VII- Diagnoza psychologiczna zaburzeń osobowości. MMPI jako narzędzie klinicznej diagnozy psychologicznej.
1. Podstawowe informacje o MMPI®
2 Opis i historia kwestionariusza MMPI®-2
- procedura prowadzenia badania
- Zmiany w MMPI®-2 w stosunku do MMPI
- Własności psychometryczne MMPI rzetelność, trafność, normy.
2. Opis i interpretacja skal w MMPI®-2
- Skale kontrolne
- Skale kliniczne
- Skale RC
- Skale treściowe
- Skale dodatkowe
3. Ćwiczenia w obliczaniu wyników i ich ocenie psychometrycznej
4. Analiza wiarygodności profilu
– omówienie i ćwiczenia
5. Interpretacja psychologiczna poszczególnych typów skal na wybranych przykładach
6. Zasady sporządzania opinii pisemnej o badanym
- strategia interpretacyjna.